Dünyanın ən böyük yazıçısının qadını


10.09.13

İrlandiyalı yazıçı Ceyms Coys öz sevgisini ədəbiləşdirməyin yolunu tapdı. O, əsrin romanını  - 700 səhifəlik "Uliss"i romanını cəmi bir günün təsvirinə həsr elədi. Həmin tarix onun gələcək arvadı Nora Barnaklla tanış olduğu tarix idi — 16 iyun 1904-cü il.

Bəs, bu şərəfə nail olan Nora Barnakl kim idi? Kürənsaçlı, ucuz otellərin birində xidmətçi işləyən ağıllı, gözəl, komplekssiz, sərbəst və səmimi bir qız. Bu o qız idi ki, sosial statusları fərqli olsa da, Ceymsin ilk görüşünə gəlməkdən imtina edə bilmişdi. Amma ikinci, daha doğrusu, baş tutan ilk görüşdəycə Nora təşəbbüsü ələ almağı bacarmışdı. Sözün əsl mənasında... Belə ki, yazıçı beş il sonra ona Avropadan yazdığı məktubda açıq-aşkar bu məqama işarə edirdi: "Axı bunu sən elədi, həyasız qız, ilk olaraq sən özün hər şeyə getdin. O vaxt Rinqsenddə birinci sənə toxunan mən olmamışam. Sən özün əlini mənim şalvarıma saldın...".  

Nora ilə Ceyms küçədə tanış olmuşdular. Nora işdən öz kasıb yuvasına qayıdanda...  

Coysun 1909-1912-ci illərdə İrlandiyaya səfəri ərzində arvadına yazdığı hədsiz açıq-saçıq mətnlərin altqatında nə yatırdı? Bioqraflar bunu belə izah edirlər: səfərdə olarkən yazıçı münasibətdə olduğu küçə qadınlarının birindən pis xəstəliyə yoluxur, bundan sonra ər-arvad təhlükələrdən və xəyanətdən qorunmağa qərar verir, bir-birilərinə açıq-saçıq məktublar yazmaqla erotik hisslərini söndürürlər.

Coys yüngül həyat tərzi sürsə də, özü daim sadiq qadınını - Noranı qısqanırdı. "Uliss"in əsas  süjeti - arvadın ərə xəyanəti də bu xəstə təxəyyülün məhsulu idi: Noradan rədd cavabı alan Vinsent Kosqreyev - Ceymsin dostu onun adına şər atmışdı və demişdi ki, guya Coysla ilk görüşün səhərisi günü Nora onun ağuşuna atılıb.

"Uliss" də yazıçının bütün kompleksləri - inamsızlığı, dəlilik həddinə çatan qısqanclığı əskini tapıb. Əsərin qadın qəhrəmanı Molli üçün ətrafında olan kişilər eyni dərəcədə maraqlıdırlar, sanki o, hamı ilə cinsi münasibətə girməyə hazırdır.

Halbuki Nora həmişə əri barədə belə deyirdi: "Bilmirəm, ərim dahidir, ya yox, amma mən bir şeydən əminəm: düynada onun kimisi yoxdur".

Bununla yanaşı, yazıçı ilə ailə həyatı asan deyildi. Nora ona yad olan ölkələrdə yaşamağa məcbur olurdu, yerli dilləri bilmirdi, daim borc verənlərdən qaçmaq lazım gəlirdi; bundan başqa, Coys ailə institutunu qəbul etmədiyindən, onlar uzun müddət rəsmi nikaha daxil olmamışdılar — onların evliliyi yalnız 30-cu illərin əvvəllərində qeydə alındı. Bu zaman artıq onların övladları böyümüşdü.

Nora ədəbiyyatla maraqlanmırdı, ərinin bir əsərini də oxumamışdı, amma o, Coysu insan kimi sevirdi: onun qayğısına qalır, yazıçını zəhlətökən qonaqlardan qoruyur, əziyyətli göz əməliyyatlarından sonra ona qulluq edirdi.

Coys arvadına yazdığı məktubların birində (3 dekabr 1909-cu il) qeyd edir: "Mən sənə elə şeylər yazmışam və demişəm ki, qürurum onları başqa bir qadına söyləməyə heç vaxt imkan verməzdi". Bunlar söz xətrinə yazılmamışdı, ərlə arvadı bir-birinə bağlayan tellər möhkəm idi: onlar bir-birilərini hüceyrələrinədək duyurdular, cütlük təbii utancaqlıq hissini asanlıqla aralarından qaldıra bilmişdi.

Coys dünyasını dəyişəndə Nora onun son xahişini yerinə yetirdi: katolik keşişinin mərasimdə iştirakına əngəl oldu. Qadın qəbiristanlığın zooparkla yanaşı olmasına sevinirdi: "O, şirləri çox sevirdi axı, şirlərin nəriltisini eşitmək ona xoş olacaq".

Nora ərindən sonra on il tək yaşadı, onu nə dünyada, nə də ədəbiyyatda baş verənlər maraqlandırmırdı. O özünə belə bəraət qazandırırdı: "Dünyanın ən böyük yazıçısının qadını olanda məgər belə xırda şeylərə fikir verirsən?". /ann.az, Rəbiqə/

Yenililklər
10.10.24
XV Bakı Beynəlxalq Film Festivalının bağlanış mərasimi keçirildi
09.10.24
Mikayıl Azaflının “Haqq aşığı yaranıbdı qəm çəkə” kitabı işıq üzü görüb
09.10.24
Asif Rüstəmlinin “Cəmo bəy Cəbrayılbəyli: həyatı və bədii yaradıcılığı” kitabı işıq üzü görüb
09.10.24
Anar Məcidzadə - Nə yaltaqlıq elə, nə quyruq bula...
03.10.24
Azərbaycan dastanlarınıın folklor semantikası
27.09.24
“Əta Tərzibaşı Kərkükün milli tədqiqatçısı” adlı kitabın təqdimatı olub
27.09.24
Lütviyyə Əsgərzadənin “Şeyx Məhəmməd Rasizadə” kitabı işıq üzü görüb
27.09.24
“Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığı” jurnalının növbəti sayı çap olunub
27.09.24
Vaqif Yusiflinin “Məmməd Araz dünyası” kitabı işıq üzü görüb
27.09.24
Azad Qaradərəli - Kədərli yazların doğurduğu sevinc
09.09.24
Azərbaycan yazıçısının kitabı Təbrizdə nəşr olunub
09.09.24
“Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev. Nəşr edilməmiş əlyazmaları”  kitabı nəşr edilib
09.09.24
Venesiya Film Festivalında “Qızıl Şir” mükafatının qalibi məlum olub
08.09.24
Venesiya Film Festivalında Azərbaycan filmləri nümayiş olunub
07.09.24
Şərqşünaslıq İnstitutunda “Əhməd Nədimin poetikası” kitabı çapdan çıxıb
27.08.24
Azad Qaradərəli - Alman şərqşünasın hekayələrim haqqında yazdıqları
09.08.24
Milli kino günündə “Tənha insanın monoloqu”
08.08.24
Turan Film Festivalı Laçın şəhərində keçiriləcək
02.08.24
Federiko Qarsia Lorka -  Bu çılpaq bədən at nalları dəyməyən...
12.07.24
Yelisaveta Baqryana - Ah, belə gecələr əzabdır dostum!
11.07.24
Azad Qaradərəlinin əsərlərinin beşinci cildi cap olunub
08.07.24
“Narqız” qısametrajlı animasiya filminin istehsalı davam edir
05.07.24
"Dünya ədəbiyyatı" jurnalının Çeçenistan sayı işıq üzü görüb
03.07.24
“Ulduz” jurnalı oxucuların görüşünə yeni təqdimatda gəlib
02.07.24
Frans Kafka - Hökm
25.06.24
Mədəniyyət Nazirliyi senzura ittihamlarına aydınlıq gətirib
25.06.24
Azərbaycan Kinematoqrafçılar İttifaqı Şirvanda kino günlərinə başlayır
22.06.24
Şahid ifadəsi - Zərdüşt Əlizadə yazır...
13.06.24
“Divanü lüğat-it-türk”ün II və III cildləri nəşr olunub
13.06.24
“Ulduz” jurnalının may nömrəsi çap olunub
13.06.24
Azərbaycanda aparıcı teatrların siyahısı təsdiqlənib, işçilərin maaşları artırılıb
05.06.24
Özbəkistanlı şairlərin şeirləri Azərbaycan dilinə tərcümə edilərək nəşr olunub
05.06.24

Qulu Ağsəs haqqında yeni kitab çap edilib

24.05.24
Kino şirkətlərinə yeni imkan: post-prodakşna dəstək
22.05.24
Kənan Hacı - Salman Mümtaz Leninə nə deyəcəkmiş?
22.05.24
2024-cü ilin Ədəbiyyat üzrə Beynəlxalq Buker Mükafatının qalibi məlum olub
21.05.24
Professor Edmund Herziq: Nizami Gəncəvinin əlyazmalarının vahid kataloqu üç dildə nəşr ediləcək
21.05.24
Azərbaycanda iki teatrın adı dəyişdirilir və işçilərinin maaşı artırılır
20.05.24
“Linqvistik nəzəriyyənin əsasları” kitabı nəşr olunub
20.05.24
Hüseyn Arifin anadan olmasının 100 illiyi münasibətilə “Arxada qalan illər” adlı kitab nəşr edilib
©2012 Avanqard.net Muəllif hüquqları qorunur. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.