Mərahim Nəsib - Təsəvvüf insanlığa nə vəd edir?
25.09.18

Hər zaman olduğu kimi  təsəvvüf bu gün də İslamın yayılmasında ən əhəmiyyətli rolu oymağa davam edir. Yaxşı, təsəvvüfə olan bu maraq necə qaynaqlanır, haradan meydana gəlir? İnsanlar nə üçün bu mənəviyyat yoluna doğru dayanmadan addım atırlar? Təsəvvüf insanların həyatında necə bir mühim vəzifə daşıyır? Bu gün həyatımıza nə qata bilir?
Daha da sadə bir şəkildə desək, təsəvvüfün hər cür rifah və maddi imkana sahib olan modern insana təqdim edə biləcəyi nə ola bilər?

İslam dininin ən gözəl və incə ifadəsi olan təsəvvüf, əsrlər boyu insanlığa imanın, ixlasın və təqvanın ləzzətini daddırmış; onların kamil insanlar olmasını təmin etmişdir. Düzgünlük və əxlaq yolu olan təsəvvüf eyni zamanda İslam kültür və mədəniyyətinin inkişaf etməsinə və yayılmasına çox böyük təsir göstərmişdir. Təssəvvüf düşüncəsini və təkkə ənənəsini sıradan çıxardaraq İslam tarixindən bəhrələnmək mümkün deyildir.

Təsəvvüfün insan təbiətində rolu böyükdür. İstər kasıbçılığın, istərdə də zəngiliyin əhatəsində olsun, təsəvvüfün dəvət etdiyi əxlaq və ürfan yolunun bütün insanlara bəxş etdiyi saysız-hesabsız nemətlər vardır. Çünki təsəvvüfün təməl qayəsi olan mənəvi tərbiyə, insanın varlığını tamalayaraq onun daxilindəki cövhəri üzə çıxardır. Bu mənəvi tərbiyədən uzaqlaşan insan həqiqət mərtəbəsini fəth edə bilməyərək bəşər mərtəbəsinin pillərində qalır.

Təsəvvüfün cazibəsi və cəzb etmə qüvvəsi, onun əsil təsvirindən və missiyasından qaynaqlanır. Çünki təsəvvüfün məqsədi insanın yaradılışının əsas mahiyyətinə uyğun bir həyat sürməsidir. İnsan zahirən maddi, daxilən isə mənəvi varlıqdır və bu səbəbdən də ağıl və ruh insanın əsasını təşkil edir. Ona görə də ağlı, əxlaqı və mənəvi keyfiyyətləri olmayan insan, ancaq bəşəriyyətin adi bir parçası ola bilər. Yəni heyvani xüsusiyyətlərdən xilas ola bilməyən, əsil varlığın aşağı pillələrində qalmış bir varlıq ola bilər.

Ağlını və ruhunu həvəs və istəklərinə qurban verən bir insan məxluqatın əşrəfi ola bilməz. O ancaq varlığın alçaq mərtəbələrində özünə yer tapa bilər. Halbuki insanın yer üzündəki məqsədi, heyvani xüsusiyyətlərdən xilas olaraq varlıq aləmində özünə aid olduğu məqama çatmaqdır.

Bu o deməkdir ki, təsəvüf insana mənəvi tərəfdən yaxınlaşır. Onun əxlaqi və mənəvi tərəflərini inkişaf etdirməyi özünə hədəf seçir. Onu bəşəriyyətdən insan məqamına, adi bir insan olmaqdan kamil insan mərtəbəsinə qaldırmağa çalışır. Təsəvvüf bu məsələlərdə insanın fitrətini nəzərə alır. Hər fərdin fərqli olduğunu bilir və hər bir nəfs, hər bir ruh ilə ayrı-ayrı maraqlanır.

Yenililklər
12.06.25
Mehriban Vəzir "Rəng mühəndisi" haqqında - Bundan sonra heç nə yazmasa belə... bəsidir
09.06.25
Xatirəsi vətən oldu ömrümə!
09.06.25
Hər il 9 iyun gələndə...
01.06.25
Şərif Ağayarın yeni romanının təqdimatı olub
28.05.25
Şərif Ağayarın yeni romanı təqdim olunacaq
20.05.25
AzTV-də yeni sənədli film - Azərbaycanlıların deportasiyası (1948-1953)
19.05.25
Ədəbiyyat İnstitutunda professor Faruk Faik Köprülü ilə görüş keçirilib
19.05.25
Bakıda beynəlxalq moda həftəsinin ilk mövsümü – MBFW Azerbaijan başa çatıb
17.05.25
“Xalq Əmanəti” layihəsinin 25-ci nəşri Güney Azərbaycan poeziyasına həsr olunub
25.04.25
Nərimanovda kitab sərgisi başladı
24.04.25
Bədirxan Əhmədlinin kitablarının təqdimatı keçirilib
24.04.25
“İstəyirəm “Daşa basım bu kəndi”: Musa Ələkbərli - 75
24.04.25
Anar Məcidzadə - Dünya düşüb gözümdən...
21.04.25
Şəfəq işığında bir ömür: Jurnalistikanın və söz sənətinin Şəfəqi
20.04.25
Aşıq Mikayıl Azaflının musiqili-ədəbi, ifaçılıq sənətinin bəzi fəlsəfi məqamları
17.04.25
Yeni sənədli film - “İrəvan qalasında erməni xəyanəti”
15.04.25
Karakasda poeziya həftəsi - Mahir N. Qarayev
15.04.25
Bədirxan Əhmədli: 70 yaşın işığı
29.03.25
Təkcə sən gəlib çıxmadın
27.03.25
İlqar Cəmiloğlu - Səni məndən soruşana nə deyim?
13.03.25
Professor Bədirxan Əhmədli: Universitetlərdə hələ də sovet dövrünün dərsliklərindən istifadə olunur - MÜSAHİBƏ
03.03.25
Darıxmağın “Təcili yardımı” Kənan Hacı
06.01.25
Sevil İrevanlı - Türkiyat Araştırmaları Enstitüsünün 100. Milletlerarası Kongresinden gözlemler, izlemler
11.12.24
İzzəddin Həsənoğlu və Mirzə Ələkbər Sabirin Türkiyədə nəşr olunmuş kitablarının təqdimatı olub
05.11.24
Azərbaycanlı alim Özbəkistanın Milli televiziya  kanalının məşhur “Shirchoy” verilişinin qonağı olub
29.10.24
Kinonun işğala dirənişi - İstanbulda müzakirə
19.10.24
Bədirxan Əhmədlinin “XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi” 3 cildlik kitabı çap olunub
15.10.24
Cəfər Cabbarlı Mükafatı təqdim olunub
15.10.24
Füzulinin həyat və yaradıcılığının tədrisinə dair yeni kitab nəşr olunub
11.10.24
Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı laureatının adı açıqlanıb
10.10.24
XV Bakı Beynəlxalq Film Festivalının bağlanış mərasimi keçirildi
09.10.24
Mikayıl Azaflının “Haqq aşığı yaranıbdı qəm çəkə” kitabı işıq üzü görüb
09.10.24
Asif Rüstəmlinin “Cəmo bəy Cəbrayılbəyli: həyatı və bədii yaradıcılığı” kitabı işıq üzü görüb
09.10.24
Anar Məcidzadə - Nə yaltaqlıq elə, nə quyruq bula...
03.10.24
Azərbaycan dastanlarınıın folklor semantikası
27.09.24
“Əta Tərzibaşı Kərkükün milli tədqiqatçısı” adlı kitabın təqdimatı olub
27.09.24
Lütviyyə Əsgərzadənin “Şeyx Məhəmməd Rasizadə” kitabı işıq üzü görüb
27.09.24
“Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığı” jurnalının növbəti sayı çap olunub
27.09.24
Vaqif Yusiflinin “Məmməd Araz dünyası” kitabı işıq üzü görüb
27.09.24
Azad Qaradərəli - Kədərli yazların doğurduğu sevinc
©2012 Avanqard.net Muəllif hüquqları qorunur. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.