Universitetdə
həmçinin, Klinik Psixologiya üzrə doktorantura ixtisası da var.Şimali
Makedoniyanın Qostivar şəhərində yerləşən bu universitetin rektoru
professor Fadıl Hoca bu günlərdə Bakıda səfərdə olub.
Onunla müsahibəni təqdim edirik. -
Bakıya xoş gəlmisiniz. Öncə, universitetiniz haqqında oxucularımıza
məlumat verməyinizi istərdik. Sizin universitet hansı üstünlüklərə
malikdir?- Əvvəlcə bunu deyim ki, Bakıda olmaqdan çox məmnunam. Hər dəfə gələndə burda xeyli yeniliyin şahidi olur və buna çox sevinirəm.
Şimali
Makedoniya Beynəlxalq Vizyon Universiteti dövlət tərəfindən yaradılıb.
Universitetimizin üç rəsmi dili var - ingilis, makedon və türk. Bütün
Avropada türkcə təhsil verən yeganə universitetik. Bakalavr və magistr
səviyyələrində beş fakültəmiz var. Doktorantura üzrə isə klinik
psixologiya proqramımız var. Bu fakültə və proqramlarda ingilis, türk və
makedonca tədris aparılır. Bizim universitet bu il Avstriyada, Vyanada
öz şöbəsini açıb. Şimali Makedoniya universitetləri içində Avropada ilk
şöbəsini açan universitet Vizyon Universitetidir. Bizim universitetə
qəbul olmaq istəyən şəxslər Şimali Makedoniya və ya şöbəmizin fəaliyyət
göstərdiyi Vyanada təhsil ala bilərlər. Vyanda yaşamaq bir az bahalı
olduğundan burda oxumaq tələbələrin öz seçimindən asılıdır. Vyanada
türkcə də oxumaq mümkündür. Şimali Makedoniya Respublikası Avropa
standartları ilə və Avropa dərs sistemin əsasında tədris proqramına
malikdir. Bizim diplomlar bütün Avropada qəbul edilən diplomlardır.
Tədris proqramlarımız həm Şimali Makedoniyanı, həm Avropanı, həm
Türkiyənı əhatə edən proqramlardır. Türkiyənin Yüksək Təhsil Qurumu
tərəfindən tanınan iki universitetdən biri bizim universitetdir. Bizdə
müxtəlif ölkələrdən olan tələbələr təhsil alır. Bunlar arasında Bosniya
və Hersoqovina, Kosova və Türkiyədən gələn tələbələrimizin üstünlük
təşkil etdiyini deyə bilərəm. Tədris dili əsasən türkcədir. Türkcə
hazırlığı olmayan tələbələr hazırlıq proqramına cəlb edilir.
Tələbələrimiz birinci tədris ilində ingilis dilini öyrənirlər. Bu
məcburi olaraq həyata keçirilir.
Bizim təhsil almaq, yaşamaq
digər ölkələrə, o cümlədən, sizə görə daha uyğundur. Tələbə
yataqxanlarımız var, oğlanların və qızların yaşadığı ayrı-ayrı
yataqxanalar mövcuddur. Lakin tələbə öz istəyi ilə kirayə evlərdə yaşaya
bilər. İki-üç tələbənin qala biləcəyi evlərin aylıq qiyməti 200
avrodur.
Türkiyənin 40 dövlət universiteti və Avropanın 53
universiteti ilə akademik səviyyədə işbirliyi, anlaşmalarımız var.
Balkan, Orta Asiya və Cənub Şərq Avropa universitet birliklərinin
üzvüyük. Bu il isə Cənub Şərq Avropa universitetlər birliyinin
rəhbərliyini bizim universitetə həvalə olunub. Yeni açılan olmasına
baxmayaraq, bunu bizə verdilər. Bizim istiqamətimiz Avropa və Avropanın
təhsil sistemidir. Kadr potensialımız Şimali Makedoniya, Balkanlar və
Türkiyədən olan müəllimlərdən formalaşıb.
- Universitetinizin verdiyi diplomlar Avropada tanınırmı?-
Bəli, bizim diplomlar Avropada tanınır, digər Avropa ölkələrində
verilən diplomlara eyni hüquqa malikdir. Həmçinin, bizim diplomlar
Türkiyədə də tanınır. Avropda diplomlarımız avtomatik olaraq tanınsa da,
Türkiyədə iki il bizi Yüksək Təhsli Qurumu təftiş etdikdən sonra
tanımaq qərarı verdi.
- Azərbaycanlı tələbələrin sizin universitetdə oxumaq şansı nə qədərdir?-
Bizim ən yaxşı təhsil verən üç ixtisasımız var - memarlıq, psixologiya
və hüquq ixtisasları. Bu ixtisaslarda yüksək təhsil hazırlığımız var.
Məsələn, bizdə Türkiyədən hüquq təhsili almağa çox sayda tələbə gəlir.
Bizdəki hüquq fakültəsinin təhsil haqqı Türkiyədən aşağıdır, təhsil
səviyyəsi isə heç də Türkiyədən geri qalmır. Bizdə bakalavr səviyyəsində
təhsil haqları illik iki min-üç min avro arasında dəyişir. Magistr
təhsili isə üç min avrodur. Bakalavr təhsil müddəti dörd illik, 240
kredit dərsdir, magistrlarda isə bir ilik 60 kreditlik dərsdir. Bakalavr
və magistr toplam olaraq altı illik 300 kredit dərsdir.
- Universitetinizə qəbul nə vaxt və hansı formada aparılır?-
Universitetimizə qəbul iyun ayının 1-dən başlayaraq 1 oktyabra qədər
davam edir. Bakalavr və magistrlar üçün qəbul eyni vaxtda aparılır.
Sənədlər universitetimizin vizyon.edu.mk saytında qəbul edilir. Qəbul
olunmadan qabaq tələbələr sözlü formada imtahan edilir. Bundan başqa heç
bir imtahan yoxdur. Sənədlər ya rusca, ya da türkcə tərcümə edilərək
sayta yüklənməlidir. Dövlət dili makedonca olduğuna görə biz həmin
sənədləri saytdan götürərək makedoncaya tərcümə edirik. Çünki Azərbaycan
dilindən makedon dilinə tərcümə çətin olduğu üçün biz bunu edirik. Orta
təhsil haqqında attestat və ya diplom, sağlamlıq haqqında arayışla
birlikdə paytaxt Skopyedə təsdiq etdirib sonra universitetə qəbul
edirik.
- Türkcə dil imtahanı
Türkiyədə müxtəlif qurumlar tərəfindən həyata keçirilir. Həmçinin,
Azərbaycanda da belə dil imtahanı keçirib sertifikat verən təşkilalar
var. Sizdə bu sertifikatlar qəbul olunurmu?- Bizim Ankara
rəsmi təmsilçiliyimiz var, Türkiyədən olan tələbələr imtahanı Ankarada
verirlər, onların Makedoniyaya gəlməyinə ehtiyac yoxdur. Sənədləri də
orda bizim təmsilçimizə verə bilirlər. Amma Azərbaycanda belə bir
təmsilçimiz olmadığına görə sənədləri ya Ankaradakı nümayəndəliyimizə,
ya da özləri universitetimizə gətirə bilərlər. Sayt üzərindən də bizimlə
yazışma apararaq sənədlərini hazırlaya bilərlər. Tələbə Makedoniyaya
gəldikdə fərdi qaydada sözlü imtahan verərək universitetə qəbul edilir.
- Magistrlar üçün qəbul hansı formada aparılır? İxtisas dəyişmək mümkündürmü?-
Bizim universitetdə ixtisas dəyişmək olur, lakin uyğun ixtisaslar olmaq
şərti ilə. Məsələn, hüquq fakültəsindən məzun olan memarlıq ixtisasına
qəbul oluna bilməz. Humanitar elmlərdə mümkündür, iqtisadiyyatdan hüquqa
keçmək mümkündür.
Magistr üçün də qəbul bakalavrda olduğu kimi
eyni qaydada aparılır. Sənədlər hazırlanır, tərcümə olunur sözlü
imtahandan sonra tələbələr qəbul edilir. Xarici dil şərti magistr və
doktorantura səviyyəsində tələb olunmur.
- Sizin universitetdə köçürülmə necə aparılır? Tələbə hansısa bir universtetdən sizin universitetə hansı formada keçə bilər?-
Tələbə əgər oxuduğu universiteti tərk edib bizim təhsil ocağını seçmək
istəyirsə, semestr zamanı bunu edə bilər. Oxuduğu ali məktəbdən öz
qiymətlərini təsdiq edən arayışı alaraq və digər zəruri sənədləri
toplayaraq tərcümə edib bizim sayta göndərir. Biz də o sənədləri
araşdırırıq, tələbənin hansı dərsi alıb-almadığını öyrənirik, hansı
şərtlərlə və təhsil müddətində hansı dərsləri alacağını müəyyən etdikdən
sonra onu uyğun kursa qəbul edə bilirik.
-
Azərbaycan universitetləri ilə nə kimi əlaqələriniz mövcuddur və bundan
sonra bu sahədə hansı işləri görmək istərdiniz? Digər sahələrdə nələri
etməyi düşünürsüz? Həm tələbə mübadiləsi, həm də akademik səviyyədə.-
Azərbaycan universitetləri ilə sıx əlaqələr qurmağa çalışırıq. İki il
öncə Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti ilə akademik işbirliyi
protokolu imzaladıq. Bu çərçivədə iki dəfə Beynəlxalq Vizyon
Universitetinin tələbələri Erasmus proqramı ilə Bakıya gəliblər. Buradan
da tələbələri Şimali Makedoniyada görmək istərdik. Bunun üçün çalışmağa
davam edirik.
Səxavət SAHİL