Habil Yaşar -  Roman yazmaq dəhşətin ötəsində bir şey...
23.12.20

(İlk romanımın bitməsinə sayılı günlər qalması münasibətinə)
                          
  Roman yazmaq dəhşətin ötəsində bir şey...
  Hər şeydən öncə hansı mövzu haqqında yazacağını düşünmək nəinki aylar, hətta illərini ala bilər. Zamanının nə zaman gələcəyinin səndən asılı olmadığı kimi, hansı mövzudan yazacağını belə sən təyin edə bilməzsən. O anidən-hər hansı bir hadisənin və ya hər hansı bir kəsin səndə buraxdığı təsirdən və ya tamamilə başqa bir şeylərdən doğular. Doğuluşu belə o qədər qəribədir ki...Bəlkə də bir insanın dünyaya gəlişindən daha qəribə, daha müəmmalı, daha əsrarəngiz...Bir insanın dünyaya gəlişi müəyyən qanunauyğunluqlara əsaslanır, amma bir romanın yazılmasında nə bir qayda-qanun, nə də hər hansı bir nizam-intizam mövcuddur. Doğuluşu bu qədər qəribə olanın yazılması necə olar...
   İlk cümləni tamamladığın zaman sonrakı sətrlərin gəlişini izahedilməz bir həyəcanla gözləmək varkən səhifələrin, vərəqlərin cəmlənməsini və ən nəhayətində bir romanın tamamlanmsını görməyin necə müdhiş bir hiss olduğunu fərqini sizlər düşünün...Yazdığın hər sətr, düşündüyün hər misra bəlkə də sənin qanın bahasına yazılır, mürəkkəb sadəcə bir vasitədir. Bir yazıçı üçün yazmaqla keçən gecələr qaranlığı hiss etdirməyəcək qədər işıqlı ola bilər, çünki o, yazarkən aydınlanar, yazarkən yaşayar amma, eyni zamanda sabahları bir zülmət kimi sarsıntılı keçə bilər, çünki o, yazmaq üçün daima axtarışda, həmişə düşünməkdədir.
    Yaratdığın hər bir xarakterin taleyini yazmaq, harada olmasından asılı olmayaraq kölgəsi olub daima onu izləmək sizə o qədər asan gəlməsin. Gerçək olmayan xarakterlərə o qədər can qoyursan ki, canından can verərək öz həyatın haqqında da o qədər maraqlanmırsan. Çünki, sən, bəli, sən yaratdığın hər bir xarakterin taleyinə cavabdehsən və onların başlarına gələn və ya gələcək hər bir hadisəyə görə böyük bir məsuliyyət daşıyırsan. Yazıçı olmayanlar ailələrinə, daha geniş mənada bəşəriyyətə cavabdehdirlərsə, yazıçılar yaratdığı xarakterlərin hər biri üçün məsuliyyət daşıyırlarsa(eyni zamanda digərləri kimi ailə, bəşəriyyət qarşısında da cavabdehdilər) onların daşıdığı yükün ağırlığını bir təsəvvür etsəniz. Cavabdehlik bir yana, sağlamlığını belə onlara qurban verər yazıçılar. Amma əvəzində yazıçı adını, əbədiyyəti qazanarlar.
  Xarakterlər ruhuna o qədər hakim kəsilər ki...Sanki, onlar daima sənin ətrafında, səninlə dialoqdadır. Harada və zamanından asılı olmayaraq səndən əl çəkməz, səninlə zarafatlaşar, hətta səni mühakimə edib ağlada da bilərlər. Çünki, mövcud olmayan xarakterlər əslində mövcud kimi gələr sənə və bəzən sən onları deyil, məhz özünü mövcud olmayan bir varlıq kimi fikirləşər, bir su kimi axıb gedərsən.
  Bəlkə də onlar sənin ən yaxın dostların, sirdaşların, qəhrəmanlarındır. Çünki, hər birində sənin düşüncələrin, sənin enerjinin qığılcımları var. Amma bütün bunlarla yanaşı sən həm də onlara azadlığı bəxş eləmiş, hər bir şeydə seçim etməyi onların öhdəsinə buraxmısan. Əks halda bir diktator yazıçı olmaqla yanaşı, xarakterlərinə hörmətlə yanaşmayan birisi kimi xatırlanarsan...Bir yazıçının varlığı əsərləri ilə yanaşı, xarakterlərinin mükəmməlliyindən də asılı deyilmi?
   Yazmaq dəhşətin ötəsində bir şey olduğu kimi, yaşamın ötəsində də bir şey.

 22.12.2020

Yenililklər
12.06.25
Mehriban Vəzir "Rəng mühəndisi" haqqında - Bundan sonra heç nə yazmasa belə... bəsidir
09.06.25
Xatirəsi vətən oldu ömrümə!
09.06.25
Hər il 9 iyun gələndə...
01.06.25
Şərif Ağayarın yeni romanının təqdimatı olub
28.05.25
Şərif Ağayarın yeni romanı təqdim olunacaq
20.05.25
AzTV-də yeni sənədli film - Azərbaycanlıların deportasiyası (1948-1953)
19.05.25
Ədəbiyyat İnstitutunda professor Faruk Faik Köprülü ilə görüş keçirilib
19.05.25
Bakıda beynəlxalq moda həftəsinin ilk mövsümü – MBFW Azerbaijan başa çatıb
17.05.25
“Xalq Əmanəti” layihəsinin 25-ci nəşri Güney Azərbaycan poeziyasına həsr olunub
25.04.25
Nərimanovda kitab sərgisi başladı
24.04.25
Bədirxan Əhmədlinin kitablarının təqdimatı keçirilib
24.04.25
“İstəyirəm “Daşa basım bu kəndi”: Musa Ələkbərli - 75
24.04.25
Anar Məcidzadə - Dünya düşüb gözümdən...
21.04.25
Şəfəq işığında bir ömür: Jurnalistikanın və söz sənətinin Şəfəqi
20.04.25
Aşıq Mikayıl Azaflının musiqili-ədəbi, ifaçılıq sənətinin bəzi fəlsəfi məqamları
17.04.25
Yeni sənədli film - “İrəvan qalasında erməni xəyanəti”
15.04.25
Karakasda poeziya həftəsi - Mahir N. Qarayev
15.04.25
Bədirxan Əhmədli: 70 yaşın işığı
29.03.25
Təkcə sən gəlib çıxmadın
27.03.25
İlqar Cəmiloğlu - Səni məndən soruşana nə deyim?
13.03.25
Professor Bədirxan Əhmədli: Universitetlərdə hələ də sovet dövrünün dərsliklərindən istifadə olunur - MÜSAHİBƏ
03.03.25
Darıxmağın “Təcili yardımı” Kənan Hacı
06.01.25
Sevil İrevanlı - Türkiyat Araştırmaları Enstitüsünün 100. Milletlerarası Kongresinden gözlemler, izlemler
11.12.24
İzzəddin Həsənoğlu və Mirzə Ələkbər Sabirin Türkiyədə nəşr olunmuş kitablarının təqdimatı olub
05.11.24
Azərbaycanlı alim Özbəkistanın Milli televiziya  kanalının məşhur “Shirchoy” verilişinin qonağı olub
29.10.24
Kinonun işğala dirənişi - İstanbulda müzakirə
19.10.24
Bədirxan Əhmədlinin “XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi” 3 cildlik kitabı çap olunub
15.10.24
Cəfər Cabbarlı Mükafatı təqdim olunub
15.10.24
Füzulinin həyat və yaradıcılığının tədrisinə dair yeni kitab nəşr olunub
11.10.24
Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı laureatının adı açıqlanıb
10.10.24
XV Bakı Beynəlxalq Film Festivalının bağlanış mərasimi keçirildi
09.10.24
Mikayıl Azaflının “Haqq aşığı yaranıbdı qəm çəkə” kitabı işıq üzü görüb
09.10.24
Asif Rüstəmlinin “Cəmo bəy Cəbrayılbəyli: həyatı və bədii yaradıcılığı” kitabı işıq üzü görüb
09.10.24
Anar Məcidzadə - Nə yaltaqlıq elə, nə quyruq bula...
03.10.24
Azərbaycan dastanlarınıın folklor semantikası
27.09.24
“Əta Tərzibaşı Kərkükün milli tədqiqatçısı” adlı kitabın təqdimatı olub
27.09.24
Lütviyyə Əsgərzadənin “Şeyx Məhəmməd Rasizadə” kitabı işıq üzü görüb
27.09.24
“Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığı” jurnalının növbəti sayı çap olunub
27.09.24
Vaqif Yusiflinin “Məmməd Araz dünyası” kitabı işıq üzü görüb
27.09.24
Azad Qaradərəli - Kədərli yazların doğurduğu sevinc
©2012 Avanqard.net Muəllif hüquqları qorunur. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.