Emin Piri - Əsədin Cahangirliyi
24.06.15

Onunla tanışlığımın tarixi elə də çox deyil, bir-birimizin salamını alandan bəri 3 il ötür. Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin koridorunda rastlaşmışdıq. Mənim kimi cansız-cürəfəsiz birisiyçün belə bir adamın AYB-də görünməsi mənə qəribə gəlmişdi o vaxt. Bu boyda ədəbiyyat adamı olar?! - deyə düşünmüşdüm. Mənim nəzərimcə yazıçı arıq, incə, sanki üfürsən yıxılacaq kimi biri kimi olmalıydı. Yəqin ağır atletizmlə məşğul olan kimsə idman zalını AYB ilə səhv salıb qənaətinə gəlmişdim. Sonra gördüm ki, fikrimdə mahiyyətcə yanılmamışam - o ədəbiyyatın məhz ağır atletidir, sözün ən ağır yükünü qaldırmağa çalışan bir fədakardır. Məhz belə atlet, məhz belə fədakar sözün "Kim yatmış, kim oyaq?" kimi div sualını, divanə sualını verə bilərdi.

Haqqında bəhs edərkən az qala kimdən danışdığımı sizə deməyi unudacaqdım. Söhbət, əlbəttə ki, Əsəd Cahangirdən gedir. Hər gün bir yeni ilhamla, ideya ilə qaynayan-daşan, həmişə narahat, həmişə axtarışda olan, amma heç bir problemin ruhdan sala bilmədiyi, həmişə optimist Əsəd Cahangirdən!!!

Təsadüfdənmi, yoxsa zərurətdənmi, “Kim yatmış, kim oyaq” kitabının ilk nüsxəsini mənə hədiyyə etmişdi. 2012-ci ilin qarlı bir qış günü, dekabrın 31-də. Yeni ili birlikdə qeyd edirdik. Yəqin elə mənim Pirimin kəramətindən oldu, heç üç ay keçmədi ki, kitab iki nüfuzlu mükafata layiq görüldü. Biri Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin Yaşar Qarayev, digəri isə Mədəniyyət və Turizm nazirliyinin "Qızıl Kəlmə" mükafatı.
Bu, Yaşar Qarayev mükafatı alan ilk kitab idi.
Kəlməsi qızıla bərabər tutulan ilk tənqidçi də Əsəd Cahangirdir. O, ümumən çox şeylərin ilkinə imza atıb:
müstəqillik dövrünün ilk tənqidçisidir;
bizdə postmodernizmdən yazan, bu yad, qəliz anlayışı milliləşdirən, doğmalaşdıran ilk tənqidçidir;
həqiqi şairlik istedadı, şairlik təbi olan ilk tənqidçimizdir; onun "Namaz" poeması müstəqillik dövrü şeirimizin incilərindəndir;
bəstəçilik edən ilk tənqidçidir;
şairlərə, yazıçılara öz ideyalarını, hazır roman, hekayə sxemlərini həvəslə bəxş edən ilk tənqidçidir;
Sabah desələr ki, Əsəd Cahangir roman yazıb, buna da təəccüblənmərəm. Deyəsən yazır da. Adı da “Heyvani komediya”dır. Hə, bax, Əsəd belə cahangirdir. "İlahi komediya"nı yazan Danteylə, "Bəşəri komediya"nı yazan Balzakla fikir cənginə girən bir cahangir.
“Azərbaycan” jurnalında baş redaktorun müavini kimi fəaliyyəti də göz qabağındadır. Onun keçirdiyi debatların hər biri özüylə birgə polemikalar, səs-küy gətirir, gündəm yaradır. O dəyirmi masaların bir çoxunda bəndəniz də iştirak edib və polemikaya qoşulub. Onun olduğu hər yer maraqlıdır, dinamikdir, canlıdır, polemikdir.
Əsəd müəlllimin bir insan kimi də ilkinləri var. Adətən görmüşük ki, şair, yazıçılar tənqidçilərə qonaqlıq verir ki, bəlkə onun haqqında nəsə yaza, onu tərifləyə. Əsəd Cahangir isə əksinə edir. Yaxın çevrədə az şair-yazıçı tapmaq olar ki, onun süfrəsinin qonağı olmasın.
O, ümumiyyətlə çox şeyi əksinə edir.
AYB-də işləyə-işləyə “AYB-nin düşmənlərin”dən yazılar yazır.
Qərbçilərin əleyhinə gedir ki, niyə Şərqi unudursunuz? Şərqçilərin əleyhinə gedir ki, niyə Qərbi bilmirsiniz?
Qarabağlı ola-ola qarabağçılıq etmir. Məsələn, cəlilabadlı yazarlardan daha çox yazır, nəinki qarabağlılardan. Belinskinin Puşkindən yazdığından daha çox o, Salama yazılar həsr edib. Ümumən onun üçün meyar bölgə mənsubiyyəti yox, istedaddır. Onun həmyerliləıri yox, həmistedadları var.
O, ədəbi mühitdə kifayət qədər gündəm yaradan “Kim yatmış, kim oyaq” kitabı ilə sözün yeni sualını müəyyənləşdirdi.
Əsərlərində qeyd etdiyi kimi dünya üç fəlsəfi məhfumdan ibarətdir: Söz, Səs və Rəng. O "Söz essesində sözünü deyib, “Səs” essesi ilə səsini ucaldıb. İnanrıam ki, bu silsilədən yazacağı “Rəng” essesində fırçasının da qüdrətini görəcəyik.

Bu günlərdə Əsəd Cahangir Nəsimi yaşına çatır. Bu yaxınlarda Nəsimiyə həsr olunmuş “Şəxsiyyət vəsiqəsi” verilişindəkı çıxışının doğurduğu geniş rezonans özü də bu haqda nəsə deyir. Bu məntiqlə gərək Əsəd Cahangirin dərisini soyalar. Burda da o, əksinə gedir. Ən özündən deyən şair-yazıçıların dərsini soyur.

Ədəbiyyata div sualı verən Əsəd Cahangirin canının nədə olduğunu bilmirəm. Bir onu bilirəm ki, şüşədə deyil.  Amma harda olmasından asılı olmayaraq, ona can sağlığı, yeni-yeni uğurlar arzulayıram.
Nəsimi yaşına xoş gəldin, Ustad!

Yenililklər
04.05.24

Cahid Camal “Xalq Əmanəti” layihəsinin 24-cü nəşrində

03.05.24
Gülnar Səma - Ramil Mərzilinin “Qadağan olunmuş şeirlər”i
03.05.24
Asif Rüstəmlinin “Cümhuriyyət məfkürəsi” kitabı çap olunub
03.05.24
Azad Qaradərəli - Şəhid toyu
02.05.24
ARKA-nın Apellyasiya Komissiyası müraciətlərlə bağlı qərar verdi
02.05.24
“Əlyazma abidələri: ənənə və müasirlik” kitabı çapdan çıxıb
02.05.24
Məşhur yazıçı Pol Oster vəfat edib
02.05.24
Azərbaycanlı alimin beynəlxalq konqresdə məruzəsi dinlənilib
02.05.24
Türkiyənin bütün bölgələrində Azərbaycan Mədəniyyət Günləri keçiriləcək.

01.05.24
Orhan Aras - Bedirhan Ahmedov: Yorulmaz Bir Bilim Adamı...
01.05.24
Cavanşir Yusifli - Gənc şairlərə məktub - Sözün ayağı dəyməyən yerlər
01.05.24
Türkiyədə Məhəmməd Füzuliyə həsr olunan beynəlxalq konfrans keçiriləcək
01.05.24
Nar ağacı - Kənan Hacının yeni hekayəsi
30.04.24
Ömür gəlib keçər, qalan əməldir
29.04.24
Qulu Ağsəs - 55
29.04.24
 Yazıçı Eyvaz Zeynalovun “Nadir şah” romanı nəşr olunub
26.04.24
Mahir N. Qarayev - Mənə o dünyanı göstər, İlahi
25.04.24
Bakıda Çingiz Aytmatovun abidəsinin açılış mərasimi
25.04.24
Abbasqulu ağa Bakıxanovun “Riyazül-qüds” əsəri nəşr olunub
25.04.24
Mədəniyyət Nazirliyi “Nəşrlərin satın alınması müsabiqəsi”ni elan edir
24.04.24
Azərbaycanlı rejissorun ekran əsəri Kann Film Festivalının qısametrajlı filmlər müsabiqəsinə seçilib
24.04.24
IV Kitabqurdu Müəllimlərin Oxu Marafonu elan edilir
24.04.24
Nazir: Bakıdakı Qırğız Mədəniyyəti Günləri mədəni əlaqələrdə yeni səhifə açacaq
24.04.24
TRT-Avazın Baş koordinatoru: AzTV ilə birgə çoxlu layihələr reallaşdırırıq - MÜSAHİBƏ
24.04.24
İntiqam Yaşarın yeni şeirlər kitabı çap olunub
24.04.24
Həmid Herisçinin yeni kitabı çap olundu
24.04.24
Saday Budaqlı: Yazan adam gərək sözü hiss eləsin
24.04.24
Bakıda Qırğız kino günlərinin açılışı olub
15.04.24
Qulu Ağsəsin yeni kitabı çap olunub
04.04.24
Kino Agentliyi gənc kinematoqrafçılara dəstək məqsədilə Alternativ Kino  Akademiyası təsis edib
15.03.24
Türk mədəni irsinin qorunması üçün vahid mexanizm formalaşdırılmalıdır
15.03.24
Gülnar Səma - Ulucay Akifin “Pul axtaranlar”ı
13.03.24
“Kinomuzu yaradanlar, Kinomuzu yaşadanlar” layihəsinə start verilir
13.03.24
Mehriban Ələkbərzadə: “Əsrə bərabər gün” tamaşası dünən, bu gün, sabah kontekstində yaşadığımız əsrə baxışdır
13.03.24

Azərbaycan London Beynəlxalq Kitab Sərgisində təmsil olunur

11.03.24
"Oskar" mükafatının qalibləri məlum olub
06.03.24

Dövlət sifarişi ilə “Kür - çaylar anası” sənədli filmi istehsalata buraxıldı

03.03.24
Asif Rüstəmli - Azərtac nə vaxt yaradılıb?
29.02.24
Abbasəli Xankişiyev - Dağlar kimi məğrur saxla başını
29.02.24
Əlirza Zihəq - Şuşa zəfəri
©2012 Avanqard.net Muəllif hüquqları qorunur. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.