Mərahim Nəsib - Təsəvvüf insanlığa nə vəd edir?
25.09.18

Hər zaman olduğu kimi  təsəvvüf bu gün də İslamın yayılmasında ən əhəmiyyətli rolu oymağa davam edir. Yaxşı, təsəvvüfə olan bu maraq necə qaynaqlanır, haradan meydana gəlir? İnsanlar nə üçün bu mənəviyyat yoluna doğru dayanmadan addım atırlar? Təsəvvüf insanların həyatında necə bir mühim vəzifə daşıyır? Bu gün həyatımıza nə qata bilir?
Daha da sadə bir şəkildə desək, təsəvvüfün hər cür rifah və maddi imkana sahib olan modern insana təqdim edə biləcəyi nə ola bilər?

İslam dininin ən gözəl və incə ifadəsi olan təsəvvüf, əsrlər boyu insanlığa imanın, ixlasın və təqvanın ləzzətini daddırmış; onların kamil insanlar olmasını təmin etmişdir. Düzgünlük və əxlaq yolu olan təsəvvüf eyni zamanda İslam kültür və mədəniyyətinin inkişaf etməsinə və yayılmasına çox böyük təsir göstərmişdir. Təssəvvüf düşüncəsini və təkkə ənənəsini sıradan çıxardaraq İslam tarixindən bəhrələnmək mümkün deyildir.

Təsəvvüfün insan təbiətində rolu böyükdür. İstər kasıbçılığın, istərdə də zəngiliyin əhatəsində olsun, təsəvvüfün dəvət etdiyi əxlaq və ürfan yolunun bütün insanlara bəxş etdiyi saysız-hesabsız nemətlər vardır. Çünki təsəvvüfün təməl qayəsi olan mənəvi tərbiyə, insanın varlığını tamalayaraq onun daxilindəki cövhəri üzə çıxardır. Bu mənəvi tərbiyədən uzaqlaşan insan həqiqət mərtəbəsini fəth edə bilməyərək bəşər mərtəbəsinin pillərində qalır.

Təsəvvüfün cazibəsi və cəzb etmə qüvvəsi, onun əsil təsvirindən və missiyasından qaynaqlanır. Çünki təsəvvüfün məqsədi insanın yaradılışının əsas mahiyyətinə uyğun bir həyat sürməsidir. İnsan zahirən maddi, daxilən isə mənəvi varlıqdır və bu səbəbdən də ağıl və ruh insanın əsasını təşkil edir. Ona görə də ağlı, əxlaqı və mənəvi keyfiyyətləri olmayan insan, ancaq bəşəriyyətin adi bir parçası ola bilər. Yəni heyvani xüsusiyyətlərdən xilas ola bilməyən, əsil varlığın aşağı pillələrində qalmış bir varlıq ola bilər.

Ağlını və ruhunu həvəs və istəklərinə qurban verən bir insan məxluqatın əşrəfi ola bilməz. O ancaq varlığın alçaq mərtəbələrində özünə yer tapa bilər. Halbuki insanın yer üzündəki məqsədi, heyvani xüsusiyyətlərdən xilas olaraq varlıq aləmində özünə aid olduğu məqama çatmaqdır.

Bu o deməkdir ki, təsəvüf insana mənəvi tərəfdən yaxınlaşır. Onun əxlaqi və mənəvi tərəflərini inkişaf etdirməyi özünə hədəf seçir. Onu bəşəriyyətdən insan məqamına, adi bir insan olmaqdan kamil insan mərtəbəsinə qaldırmağa çalışır. Təsəvvüf bu məsələlərdə insanın fitrətini nəzərə alır. Hər fərdin fərqli olduğunu bilir və hər bir nəfs, hər bir ruh ilə ayrı-ayrı maraqlanır.

Yenililklər
12.07.24
Yelisaveta Baqryana - Ah, belə gecələr əzabdır dostum!
11.07.24
Azad Qaradərəlinin əsərlərinin beşinci cildi cap olunub
08.07.24
“Narqız” qısametrajlı animasiya filminin istehsalı davam edir
05.07.24
"Dünya ədəbiyyatı" jurnalının Çeçenistan sayı işıq üzü görüb
03.07.24
“Ulduz” jurnalı oxucuların görüşünə yeni təqdimatda gəlib
02.07.24
Frans Kafka - Hökm
25.06.24
Mədəniyyət Nazirliyi senzura ittihamlarına aydınlıq gətirib
25.06.24
Azərbaycan Kinematoqrafçılar İttifaqı Şirvanda kino günlərinə başlayır
22.06.24
Şahid ifadəsi - Zərdüşt Əlizadə yazır...
13.06.24
“Divanü lüğat-it-türk”ün II və III cildləri nəşr olunub
13.06.24
“Ulduz” jurnalının may nömrəsi çap olunub
13.06.24
Azərbaycanda aparıcı teatrların siyahısı təsdiqlənib, işçilərin maaşları artırılıb
05.06.24
Özbəkistanlı şairlərin şeirləri Azərbaycan dilinə tərcümə edilərək nəşr olunub
05.06.24

Qulu Ağsəs haqqında yeni kitab çap edilib

24.05.24
Kino şirkətlərinə yeni imkan: post-prodakşna dəstək
22.05.24
Kənan Hacı - Salman Mümtaz Leninə nə deyəcəkmiş?
22.05.24
2024-cü ilin Ədəbiyyat üzrə Beynəlxalq Buker Mükafatının qalibi məlum olub
21.05.24
Professor Edmund Herziq: Nizami Gəncəvinin əlyazmalarının vahid kataloqu üç dildə nəşr ediləcək
21.05.24
Azərbaycanda iki teatrın adı dəyişdirilir və işçilərinin maaşı artırılır
20.05.24
“Linqvistik nəzəriyyənin əsasları” kitabı nəşr olunub
20.05.24
Hüseyn Arifin anadan olmasının 100 illiyi münasibətilə “Arxada qalan illər” adlı kitab nəşr edilib
20.05.24
Fransada azərbaycanlı rəssamın fərdi sərgisi keçirilib
15.05.24
Ülvi Babasoyun “Ədəbiyyatda postmodernizm: oyun estetikası” kitabı təqdim olunub
09.05.24
Həcər Atakişiyeva - Məhəmməd Füzulinin poeziyasının dili və üslubi xüsusiyyətləri
06.05.24
Həmid Herisçi: Öz adıma ədəbiyyat müharibəmi bitirdim
06.05.24
Kino Agentliyi “Qızılalma” Festivalında mükafata layiq görüldü
06.05.24
Kino ictimaiyyəti narahatdır: 38 nömrəli qərar ləğv olunacaqmı?
04.05.24
Cahid Camal “Xalq Əmanəti” layihəsinin 24-cü nəşrində
03.05.24
Gülnar Səma - Ramil Mərzilinin “Qadağan olunmuş şeirlər”i
03.05.24
Asif Rüstəmlinin “Cümhuriyyət məfkürəsi” kitabı çap olunub
03.05.24
Azad Qaradərəli - Şəhid toyu
02.05.24
ARKA-nın Apellyasiya Komissiyası müraciətlərlə bağlı qərar verdi
02.05.24
“Əlyazma abidələri: ənənə və müasirlik” kitabı çapdan çıxıb
02.05.24
Məşhur yazıçı Pol Oster vəfat edib
02.05.24
Azərbaycanlı alimin beynəlxalq konqresdə məruzəsi dinlənilib
02.05.24
Türkiyənin bütün bölgələrində Azərbaycan Mədəniyyət Günləri keçiriləcək.

01.05.24
Orhan Aras - Bedirhan Ahmedov: Yorulmaz Bir Bilim Adamı...
01.05.24
Cavanşir Yusifli - Gənc şairlərə məktub - Sözün ayağı dəyməyən yerlər
01.05.24
Türkiyədə Məhəmməd Füzuliyə həsr olunan beynəlxalq konfrans keçiriləcək
01.05.24
Nar ağacı - Kənan Hacının yeni hekayəsi
©2012 Avanqard.net Muəllif hüquqları qorunur. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.