Arifliklə həriflik yaxın anlayışlardır. Sadəcə bizim zamanımızda ikinci bir az mənfi çalar qazanıb, o qədər. Ariflik isə...
    O məşhur qəzəlde necə deyirdi: "Arif olananın sevgili cananı Vətəndir..."
    Hə, Ariflə biz elə bir zamanda doğulduq ki, Vətənimiz yadların zəncirindəydi, bizə kommunnizmə diframbalar əzbərlədirdilər. Kollektivləşmədən, elmi kommunizmdən, sənaye inqilabından dəm vuranlar axırda ac bir ölkə buraxıb getdilər ki, o da öz-özünə dağıldı. Nə yaxşı ki, o zaman aydınlarımız vardı və bizi zamanın sınaqlarına hazırlamışdılar.
    Tələbəlik illərimiz belə böhranlı illərdə keçdi. Ariflə yataqxanada bir otaqda qalırdıq və mən gecələr hekayə yazanda o da qaçıb şəhərin kinoteatrlarında gedən xarici filmlərə baxırdı...
    Hə, Arif elə o vaxtdan kinoman idi.
    Pedoqoji institutda oxusaq da, Arif kinonu seçmişdi. Kino da onu seçdi.
    Arifin gözəl avazla qəzəl deməyi vardı və kasıbyana məclis qurulanda Arifə hökmən Füzulidən bir qəzəl söylədərdik...

    ...Bu vüsalə yuxu əhvalı demək mümkün idi,
    Əgər olsaydı yuxu dideyi-giryanimizə...  

    Və ali məktəbi bitirəndən sonra Arifin kinoya gedişini eşidəndə təəccüblənmədim. (Pedoqoji İnstitutda oxuyanda Arif çox könlüsüz idi, hətta ali məktəbi atıb getməyəcən hallara düşərdi. Amma mənim, Rahidin təkidilə bu ani qərarını dəyişdi, sonacan oxudu və sonda yenə kinonu seçdi...)
    Arif kinoda inqilab-zad eləmədi. Sadəcə, orada rahat idi deyə, ora üz tutdu. Uşaqlıqdan, gənclikdən sevdiyi aktyorlarla, rejissorlarla bir yerdə olmaq onunçün ən böyük xoşbəxtlik idi.
    Arifin kinoda işi prodüsserlik olsa da, aktyorluğu yerə qoymayıb. Onun duzlu-məzəli danışığı, əzəmətli boy-buxunu əsl kinonun boyuna biçilib. Elə buna görə də bir çox filmlərdə epizodik rollara çəkilib, hətta baş rolla da.
    Kinoda Arifin rolları epizodik olsa da, həyatda o, əsl Arifdir.
    Və onun daha bir istedadı barədə də danışmaq istərdim.
    Tələbəlik illərində məclis quranda hərdən Füzulinin qəzəllərinin gözünə ayrı şeirlər də qatar, adamı məst eliyən səsi ilə söyləyərdi. Müəllifini soruşanda qımışar, “müəllifini unutmuşam” deyərdi. Çox keçmədi o unudulan müəllif üzə çıxdı: bu qəzəllər, ünvanlı şeirlər Arifin özünə məxsus imiş.
    Və təxminən 7-8 il əvvəl zəng vurdu ki, ay Azad, axı mənim 60 yaşım olur. Hərə bir şeylə təbrik edir, gəl sənə, sən də bu şeirləri kitab elə, həm itib-batmasın, həm də olsun sənin mənimçün yubley təbrikin.
    Toplayıb verdi mənə və şeirlərin içindən seçdiyim bu misra oldu kitabın adı: ”Tənha bir gecənin sakitliyində.”
    Fikrimi həmin kitabdan misralarla bitirirəm:
    
    ...Mən kam alıram həsrətinin qüssə-qəmindən,
    Onsuz da bütün nazlı gözəllər can alandır.

    Arif, özünü bəxtəvərə tay tuta bil sən,
    Bədbəxt yaşayıb ömrü məhəbbətsiz olandır...

    Arif bəxtəvər insandır. Niyə? Ondan ki, sənətini sevir, gözəl ailəsi var, gözəl dostları var...
    Bir də ki, Arifdi də...

                (“Məndən sonra” memuar romandan)
               

                 30.03.2022